Na mocy przepisów ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U., poz. 374) –  wprowadzono szereg szczególnych rozwiązań prawnych, które miały rozwiązać problem związany z legalnością pobytu i pracy cudzoziemców w związku z epidemią wirusa SARS-CoV-2. 

Te szczególne rozwiązania prawne obejmują:
•    przedłużenie z mocy prawa upływających w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii okresów ważności zezwoleń na pobyt czasowy – do 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni (art. 15zd ust. 3 ustawy);
•    przedłużenie z mocy prawa okresów pobytu i okresów ważności wiz krajowych w przypadkach, gdy ostatni dzień okresu pobytu na podstawie takich wiz wypadałby w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii – do 30. dnia następującego po dniu odwołania tego ze stanów, który obowiązywał jako ostatni (art. 15zd ust. 1 ustawy).

Rząd RP zgłosił wprowadzenie tego rozwiązania Komisji Europejskiej i innym państwom, aby cudzoziemcy posiadający przedłużone polskie wizy mogli przemieszczać się po obszarze Schengen. 

Jednakże to od decyzji poszczególnych państw zależało uznawanie, bądź nie, rozwiązań przyjętych przez stronę polską. (komunikat UDSC: archiwalna.udsc.gov.pl/).

Do ZMPD, w okresie nasilonych restrykcji covidowych, nie wpłynęły żadne sygnały, aby którekolwiek z państw UE nie uznawało przedłużonych na mocy polskich przepisów wiz wydanych kierowcom w ruchu międzynarodowym. 

Ważność przedłużonych wiz krajowych uprawnia niewątpliwie do legalnego pobytu i pracy na terenie Polski. Kwestia możliwości poruszania się na takich wizach po strefie Schengen jest jednak niepewna. 

Mając to na uwadze, w celu zapewnienia kontynuacji pracy kierowcom- obywatelom państw spoza UE, i bezproblemowego poruszania się po krajach europejskich, należy złożyć wniosek o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy. 

Wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę składa cudzoziemiec, którego celem pobytu w Polsce jest wykonywanie pracy. Cudzoziemiec dołącza wypełniony przez pracodawcę załącznik do wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, w którym wskazane są warunki jego zatrudnienia.

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę przez okres swojej ważności upoważnia do pobytu w Polsce i pracy na zasadach w nim określonych. Zezwolenie wydawane jest na okres przewidywanego zatrudnienia od trzech miesięcy do trzech lat. Na jego podstawie cudzoziemiec otrzymuje kartę pobytu (więcej informacji www.gov.pl oraz biznes.gov.pl)

W wyjątkowych sytuacjach istnieje możliwość przedłużenia wizy w Polsce,
Wizę krajową można przedłużyć, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące warunki:
•    przemawia za tym ważny interes zawodowy lub osobisty cudzoziemca albo względy humanitarne, uniemożliwiające mu opuszczenie terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przed upływem terminu ważności wizy lub przed końcem objętego tą wizą dozwolonego okresu pobytu,
•    zdarzenia, które są przyczyną ubiegania się o przedłużenie wizy, wystąpiły niezależnie od woli cudzoziemca i nie były możliwe do przewidzenia w dniu składania wniosku o wydanie wizy,
•    okoliczności sprawy nie wskazują, że cel pobytu cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej będzie inny niż deklarowany,
•    nie zachodzą okoliczności, z powodu których odmawia się wydania wizy krajowej.

Wizę Schengen przedłuża się, jeżeli jej posiadacz wykazał, iż na skutek siły wyższej lub ze względów humanitarnych nie jest możliwe opuszczenie terytorium Schengen przed upływem terminu wizy lub przed końcem objętego wizą dozwolonego okresu pobytu.

Wniosek o przedłużenie wizy należy złożyć najpóźniej ostatniego dnia legalnego pobytu oznaczonego na posiadanej wizie.

Łączny okres pobytu na podstawie wizy i przedłużonej wizy nie może przekraczać maksymalnego okresu czasu przewidzianego dla danego rodzaju wizy:
•    365 dni – wiza krajowa (wyjątek stanowi wiza o symbolu D/05, gdzie maksymalny okres czasu pobytu na podstawie tej wizy wynosi 180 dni w ciągu kolejnych 12 miesięcy);
•    90 dni pobytu w ciągu 180-dniowego okresu – wiza Schengen.

Cudzoziemiec, któremu kończy się wiza lub pobyt w ramach ruchu bezwizowego, a zamierza dalej przebywać w Polsce, powinien co do zasady złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt.

W obecnym stanie prawnym (stan na 08.02.2022 r.) nie przewiduje się innych możliwości przedłużenia czy wydawania wiz krajowych z prawem do pracy na terenie RP.

Źródło: ZMPD